THE ART OF MONEY GETTING
or Golden Rules for Making Money
P. T. Barnum
1880
39 sayfa
Phineas Taylor Barnum Amerikalı bir iş adamı. Ya da şovmen. Saygıdeğer ya da soytarı. Spekülatif bir isim.
Zengin olduğu biliniyor. Kitabında da para kazanmaya dair tavsiyelerde bulunuyor.
*
Önemli olanın kazandığından daha az harcamak olduğunu, gelirinin harcamalarından fazla olması gerektiğini anlatarak başlıyor.
Tasarruf etmeyi öğütlüyor. Gereksiz harcamalardansa gerekli tasarrufların daha tatmin edici olduğunu söylüyor. Zengin olmadığın halde zengin insanlarla kendini kıyaslayıp pahalı arabalara özenme diyor.
Amerika’da herkes özgür ve eşittir dendiğini ama bunun sadece sözde olduğunu, gerçekte eşit zenginlikte doğmadığımızı anlatıyor.
Paranın çalışarak elde edilmesinin önemini vurguluyor. Ona göre zenginlik eğer talih eseri, birdenbire geldiyse aynı hızda da gider. “Easy come easy go” Yani "Haydan gelen huya gider." Böyle bir durum için verdiği örneğe göre; karın yeni bir koltuk takımı ister, alırsın. Sonra perdenin ona uymadığını fark eder, yeni perde alırsın. Sonra uyumlu olsun diye yeni halı. Sonra da evin mobilyalar için küçük kaldığını görüp yeni bir ev alırsın. Ve işte böylece iflasın eşiğine gelirsin.
*
Para kazanmak için sağlık çok önemli diyor. Sağlıklıysan zengin olabilirsin. Örneğin temiz hava. Atalarımız bunun öneminin farkında değildi, küçük evler yapıyorlardı diye yakınıyor.
Sigaranın zararlarından bahsediyor. Şehrinize bir yabancı geldiğinde ona meyve dükkanını gösterin, olgun meyveden daha lezzetli ve sağlıklı bir şey olmadığını anlatın diyor. Kendisi de sigara içiyormuş,, sonra hekimine danışmış, bırakmasını söyleyince bırakmış ve ondan sonra kendisini daha iyi hissetmiş. Para kazanmak için de zinde bir beyne ihtiyaç var diyerek kötü alışkanlıklardan kurtulmak gerektiğini anlatıyor. “To make money, requires a clear brain.”
Alkol için de aynısı geçerli. Alkol, sigara bağımlılığınız varsa iş hayatında başarılı olamayacağınızı söylüyor.
*
Kişiye uygun meslek seçiminin öneminden bahsediyor. Çünkü sevmediğin bir işte başarılı olamazsın.
Mesleğini doğru seçtikten sonra mesleğini icra edeceğin ve yaşayacağın yeri de iyi seçmelisin.
*
Borçtan kaçınmayı tavsiye ediyor. Ama borç alıp arazi sahibi olacak ve evleneceksen, tamam, o zaman borç o kadar kötü değil, bunlar adamı dinç tutar. Ama yeme, içmeye, giyinmeye borç alıyorsan yanlış, diye anlatıyor.
*
Klasik tavsiyelerde bulunuyor:
Sabret.
Her ne yapıyorsan elinden gelenin en iyisini yap.
Cesur ol.
Başarısız ve şanssız insanlarla takılma.
Gücünü dağıtma. Bir işe sıkıca sarıl ve başarılı olana kadar bırakma.
Reklamını yap.
Müşterilerine karşı nazik ol.
Yardımsever ol.
Boş konuşma.
Dürüstlüğünü koru...vb
*
İlginç bulduğum önerisi "Çok da vizyoner olmayın" demesi. "Pek çok vizyoner insan fakirdir çünkü her proje onlara kesin başarılı olacak gibi gözükür. Böylece bir işten diğerine atlarlar." diyor. Bunu tek bir işe sıkıca sarılma tavsiyesiyle birlikte okuyabiliriz.
*
P.T.Barnum'un hayatından esinlenilerek yapılmış bir film var: "The Greatest Showmen" Barnum, değişik görünümde ve yetenekte insanları toplayıp bir sirkte halka sunuyor. Bu şekilde zenginlik ve şöhret elde ediyor.
Dediğim gibi, spekülatif bir isim. Çok da aman aman araştırmadım kimmiş neymiş diye. Şimdilik bende güvenilmez ve soytarı olduğu izlenimi daha ağır basıyor ama bilemeyeceğim.
*
Literatürde "Barnum etkisi" diye de bir şey varmış. Özellikle burç yorumlarında, fallarda kendisini gösteren bir durummuş. "Aaaa bu durum aynı ben, "Bu özellikler bana uyuyor!" demenizi sağlayan şeye verilen isim. Fal ve burç yorumlarında aslında size özel, kişisel bir şey değil genel, yuvarlak tanımlar yapılır ve ilgilenenler buradan kendine pay çıkarır. Burç ve fallarda herkesin kendisine pay çıkarmasını sağlayacak ortak değerlendirmelerde bulunulur. Herkesin suyuna gitmek gibi bir şey diye anladım ben.
Ayrıntılı bilgi için bkz:
https://eksisozluk.com/barnum-etkisi--366353
*
Kitabın Türkçesi yok. Zaten niye de olsun? Yeni ve/veya anlamlı bir şey söylemiyor. Ama adı "Para Kazanma Sanatı" diye çevrilse ismini ilgi çekici bulup alacaklar olabilirdi. Benim ilgimi çeken bu olmuştu zira. :)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder