14 Mart 2013 Perşembe

SON SADRAZAM





SON SADRAZAM

Milli Mücadele Taraftarı Ahmet Tevfik Paşa


Yazarı: Orhan Koloğlu

Yayınevi: Doğan Kitap

Basım Yılı: 1. Baskı - 2007

Sayfa Sayısı: 162



Ortaokul ve lise tarih derslerinden aklınızda kalmıştır.

1921 Londra Konferansı'na Osmanlı'yı temsilen hem İstanbul hükümeti hem de Ankara hükümeti çağrılır. İstanbul hükümeti padişahın saltanatının devamı, bu uğurda toprak kaybı ya da başka bir ülkenin mandası olmayı göze alırken; Ankara hükümeti milli mücadeleyi destekliyor, "Ya istiklal, ya ölüm" diyordu.

Londra Konferansına özellikle bu iki grup da çağrılır ki Osmanlı iyice zor duruma düşsün.

İşte bu konferansa İstanbul hükümetini temsilen katılan sadrazam Tevfik Paşa, düzenlenen tuzağa düşmez ve "Söz hakkı milletin vekillerinindir" deyip padişaha ve destekçilerine rağmen milli mücadele taraftarı olduğunu gösterir.

Tevfik Paşa nezdinde bu sürece nasıl gelindiği ve Osmanlı'nın son günleri konsantre bir şekilde anlatılıyor kitapta. Kitap arkasında yazdığı gibi " Son sadrazamın yaşam öyküsü sadece önemli bir devlet adamının ve buhranlı bir dönemin değil, Osmanlı İmparatorluğu'ndan genç Türkiye Cumhuriyeti'ne uzanan fırtınalı günlerin de öyküsüdür."

Tevfik Paşa her ne kadar milli mücadele demiş olsa da padişaha da saygılıdır aslında ama daha ziyade bir görev bilinci denebilir buna. 

Devlet yönetiminde bilgisi, zekası, saygısı ve dürüstlüğü ile her daim takdir toplayan Tevfik Paşa, döneminin padişahlarının da vazgeçilmezidir. Zaten yetişmiş insan kıtlığı yaşanan dönemde Tevfik Paşa bir nimet.

Yukarıda da dediğim gibi kitap koca bir dönemin konsantre hale getirilmiş anlatısı sadece. Bir "giriş" niteliğinde denebilir. "Tevfik Paşa'ya Giriş"
Tamam kötü bir isim oldu bu kabul, ama anladınız.

Olaylar hızlı hızlı akıyor. Ezber bilgileriniz tazeleniyor. İngiliz yanlısı Damat Ferid Paşa, Abdülhamid döneminin baskıcı rejimi, jurnaller, ittihatçılar, Prens Sabahaddinciler, 31 Mart Olayı...

Bunların ve daha fazlasının ayrıntısını derinlikli okumak için yazarın kullandığı "kaynakça"ya başvurulabilir: 
  • 31 Mart Olayı - Sina Akşin ( Ankara Üni. Siyasal Bilgiler Fakültesi Yay)
  • Son Osmanlılar - Murat Bardakçı ( Pan Yay.)
  • Son Padişah Vahidettin - Yılmaz Çetiner ( Doğan Kitap)
  • Sadrazam Tevfik Paşa'nın Dosyasındaki Resmi ve Hususi Vesikalara Göre: 31 Mart Vakası - İsmail Hami Danişmend ( İstanbul Kitabevi)
  • Osmanoğullarının Son Padişahı Vahidettin/ Mütareke Gayyasında - Tarık Mümtaz Göztepe (Sebil Yay.)
  • Abdülhamid Gerçeği - Orhan Koloğlu ( Pozitif Yay.)
  • Avrupa'nın Kıskacında Abdülhamid - Orhan Koloğlu ( İletişim Yay)
  • 1908 Basın Patlaması, BAS-HAŞ 
  • 1918 Aydınlarımızın Bunalım Yılı - Orhan Koloğlu ( Boyut Yay)
  • Osmanlı Sarayının Son Günleri - Başmabeyinci Lütfi Bey ( Hürriyet Yay)
  • Yanya'dan Ankara'ya - İsmail Hakkı Okday ( Sebil Yay)
  • Büyükbabam Son Sadrazam Ahmet Tevfik Paşa - Şefik Okday
  • Siyasi Tarihimizde Kırk Yıllık Hariciye Anıları - Esat Cemal Paker ( Hilmi Kitabevi)
  • Görüp İşittiklerim - Ali Fuat Türkgeldi ( Türk Tarih Kurumu Yay)

2 yorum:

  1. o zaman okumak şart , bir de kitaplığımda olması lazım:)Teşekkürler...

    YanıtlaSil
  2. Evet kitapliklarimizda tarihi inceleme-arastirma kitaplarina yer vermekte fayda var.

    YanıtlaSil