DÖNÜŞÜM

DÖNÜŞÜM

(Die Verwandlung)

Franz Kafka

1915 

Can Yayınları

52. Basım - Nisan 2016

Almanca aslından çeviren: Ahmet Cemal

102 sayfa

"Gregor Samsa bir sabah bunaltıcı düşlerden uyandığında, kendini yatağında dev bir böceğe dönüşmüş olarak buldu." 

Efsana giriş.

Yalnız o "dev" değil, "devcileyin" diye yer etmişti akıllarda. Çeviren o kısmı değiştirmeseymiş keşke.

*

Hikayeyi biliyorsunuz.

Böcek olarak uyanan Gregor Samsa, ailesi tarafından dışlanır.

Annesi görmeye dayanamaz, babası pek oralı olmaz, kız kardeşi biraz ilgilenir, ama sonra hepsi bu böceğin evdeki yaşamı çekilmez hale getirdiğine kanaat getirir.

Halbuki Gregor çalışıp eve para getirirken, ailenin geçimini sağlarken iyiydi.

Ne zaman ki işini yapamaz oluyor, herkesin gözünden düşüyor.

Onca yıl, onca emek boş. Kendisi için de bir harcama yapmamıştı ki hiç.

Buradan ailenin bir yük olduğu sonucuna ulaşıyorum ben. Kendi hayatını kurmalı herkes. Kendisi için yaşamalı.

Çevirmen, sonsözde güzel anlatıyor bu durumu: "Çocuklarının hep iyiliğini, gerçekte ise sürekli köleliğini isteyen son aile yapıları yeryüzünden silinene değin, Kafka'nın Dönüşüm'ü geçerliliğini ve güncelliğini koruyacaktır." 

Sonunda ölüyor da kurtuluyor herkes.

Kendisi de kurtuluyor. Yaşadığı hayata hayat denemezdi çünkü.

*

Kitabın sonunda Kafka'nın Dönüşüm'ü basacak yayınevine yazdığı bir notu koymuş Can Yayınları. Kafka yayınevine kitap kapağında böcek resmi olmasın diyor.

"Sakın yapmasın böyle bir şey, lütfen! Böceğin resmi yapılamaz. Dahası, uzaktan bile gösterilemez."

Gelgelelim, bir yandan Kafka'nın bu notuna yer veren Can Yayınları, diğer yandan kitap kapağına nal gibi böceği koymuş. AYIP!

Kafka kitap kapağı için şöyle bir öneride bulunmuş:

"Resimleme için benim önerilerde bulunmama izin verilseydi eğer, o zaman anneyi, babayı ve Müdür Bey'i kapalı kapının önünde gösteren, veya daha da iyisi, anneyi, babayı ve kız kardeşi aydınlık odada, yandaki karanlık odada açılan kapıyı da açık dururken gösteren sahneleri seçerdim." 

Tam olarak bunu yapan Ayrıntı Yayınlarına alkış.