3 Nisan 2023 Pazartesi

ÜÇ CİSİM PROBLEMİ

 

ÜÇ CİSİM PROBLEMİ

(The Three-Body Problem)

Cixin Liu

2008

Çince aslından çeviren: Zeynep Özmeral

İthaki Yayınları

6.Baskı - Haziran 2022

410 sayfa

İnsanların kötülüğünden bıkan birileri, Dünya dışı varlıkları çağırıyor, Dünya’yı işgal edin ve bu kötülük son bulsun, insanlık yok olursa olsun, diyor. Ancak bu çağrısı yanıt bulmuyor, çünkü söz konusu Dünya dışı medeniyetin de Dünya’dan çok farkı yok. Onlar da aynı lacivertin tonu.

*

Ülkede gericilikle mücadele politikası uygulanmaya başlıyor. Kitap bu açılışı yaparak konuya giriyor.

Ama bu gericilik bildiğimiz gericilik değil. Einstein’in Görelilik Kanununun bile gerici bulunduğu, bu ve benzeri bilimsel bilgileri aktaran öğretmenlerin cezalandırıldığı bir sistem var. İnsanlar bu sisteme kendilerini o kadar kaptırıyorlar ki birbirlerini ihbar etmeye de başlıyorlar. O kadar ki eşler birbirini, çocuklar anne babalarını, anne babalar çocuklarını… Okudukları kitaplardan, konuştukları konulardan, dile getirdikleri fikirlerden vb ötürü ihbar edip ceza almalarına ki bu ceza ölüm de olabilir sebep oluyorlar. Ye Wenjie’nin de üniversite hocası olan babası bu kapsamda öldürülüyor, annesi ihbar etti diye. Ye de bir gün bir tuzağa düşüyor. Bir tanıdığının sözlerini kağıda geçiriyor, sonra o kağıt yetkililer tarafından ele geçirilince tanıdık, ben yazmadım deyip Ye’ye suçu atıyor. Ye bunun üzerine Kızıl Sahil projesi adı verilen bir bölgeye götürülüyor.

*

38 yıl sonra

Bilimin Sınırları adlı bir cemiyetin üyesi olan pek çok fizikçi art arda intihar ediyor. İntihar notlarında genel olarak “Fizik yok, hiç olmadı” gibi şeyler yazıyor. Polisler ve askerler Profesör Wang’tan bu konuda yardım istiyor. Onun bu cemiyete girip köstebeklik yapmasını istiyorlar. Kabul ediyor.

Profesör Wang aynı zamanda fotoğrafçı. Çektiği fotoğraflarda bir gün esrarengiz bir şey oluyor. Fotoğraflarda geri sayımı gösteren saatler çıkıyor kendiliğinden. Hiçbir teknik açıklaması yok. Ve etrafta da görmeye başlıyor, gözünün önünde hep geri sayım. Bunu bilebileceğini düşündüğü aynı zamanda Bilimin Sınırları üyesi Shen’e gidiyor. Shen, Wang’ın üzerinde çalıştığı nanomateryal projesini durdurmasını istiyor. Wang sebebini ve konuyla ilgisini anlamıyor, Shen başka açıklama da yapmıyor. Proje, bir arıza nedeniyle kendiliğinden durmak zorunda kalıyor. Wang’ın gözünün önündeki rakamlar da yok oluyor. Wang, Shen’e bunun açıklamasını soruyor. Shen, bir internet sitesini gösteriyor.

Wang, Shen ile konuşmaya gittiğinde Shen bilgisayarda bir oyun oynuyordu. Wang da o oyunu açıyor. Oyunda havada devasa iki kelime görüyor: ÜÇ CİSİM

Oyundaki karakterlerin anlattığına göre kaos dönemi ve dengeli dönem varmış. Kaos döneminde insanlar kurur, dengeli dönemde sulanarak hayata dönerlermiş. Gökyüzünde üç yıldız görürlerse çok soğuk hava gelecek anlamına gelirmiş ve herkes kururmuş. Wang, oyundan çıkmadan önce üç yıldız görüyor.

*

Wang, intihar eden fizikçi arkadaşı Yang Dong’un annesi Ye Wenjie’yi görmeye gidiyor. Arkadaşının odasını inceliyor.

Sonra dışarıda evren yanıp sönüyor. Wang anlam veremiyor. Polis Shi Qiang, onu takip ediyor. Shi’ye göre bilim karşıtları bilim insanlarını yok etmek yerine onların düşüncelerini ve teorilerini yok etmeye çalışıyor, bilim insanlarının kafalarını karıştırıyor.

*

Wang, Ye’ye gidiyor. Ye ona geçmişi, geçmişte onu götürdükleri Kızıl Sahil projesini anlatıyor. Orada amaç düşman uzay gemilerinin Dünya’yla ve kendileri arasındaki iletişimi engellemek, uzay gemilerimin yörüngelerini tespit etmekmiş. Ayrıca Dümya dışı zeka arayışındaymışlar. Başarılı olamamışlar.

*

Wang, yeniden Üç Cisim oyununu oynuyor. Seçtiği kullanıcı adı Kopernik. Oyunda her oyuncuya kullanıcı adına göre ayrı bir dünya yaratılıyor. Bu oyunda şimdi Papa, Galileo vb var. Dünya’nın ve Güneş’in dönüşünü anlatıyor Wang. “Güneşin hareketlerinin düzensiz görünmesinin sebebi, dünyamızın üç güneşe sahip olmasıdır. Üçünün karşılıklı yerçekimi yüzünden hareketlerini tahmin edemiyoruz. Üç Cisim problemi… Gezegenimiz istikrarlı bir şekilde güneşlerden birinin etrafındaki yörüngede döndüğü zaman Dengeli Çağ olur. Güneşlerin bir veya birden fazlası belirli bir mesafe içinde hareket ettiği zaman, yerçekimi gücü dünyayı tek güneşin yörüngesinden çıkarıyor ve dünya üç güneşin yer çekimi alanında bir oraya kir buraya salınıyor. Bu da Kaos Çağı’na neden oluyor.” Sf.191

 Karşı çıkıyorlar hiç üç güneş gördün mü diye.

“Bizim farklı zamanlarda gördüğümüz aynı güneş olmayabilir. Sadece üç güneşten biridir. Diğer ikisi uzakta olduğundan onları uçan yıldızlar gibi görüyorsunuz.” Sf.192

Üç güneşi aynı anda görmek ölmek demekmiş. Kaçmak ya da hayatta kalmak için şans olmuyormuş, hemen ölünüyormuş. Çünkü her şey ve herkes erirmiş. Ona kimse inanmıyor. Ama sonra gerçekten üç güneş çıkıyor ve herkes ölüyor. Oyun ikinci seviyeye geçiyor. 

*

Polis Shi Qiang, Wang’i çağırıyor. Wei diye bir adamın anlattıklarının Wang’ın da dinlemesini istiyor.

Wei, huzur bulmak için keşişlerin arasına gitmiş, üç cisim problemi üzerine ciddi çalışmalar yapmış. Sonra dönmüş ve problem üzerine çalışmayı bırakmış. Bir gün karısı Shen, bir silah dayamış başına ve üç cisim problemi üzerine çalışmaya devam etmesini söylemiş: "Eğer üç cisim problemini çözmede başarılı olursan dünyanın kurtarıcısı olacaksın ama şimdi bırakırsan günahkar olacaksın. Eğer yaptığın şey dünyayı kurtaracak ya da yok edecekse, ona göre sevabın ya da günahın da iki kat artacaktır.” Sf.210 Sonra karısı öldürülmüş bulunuyor.

Karısı en son Pan Han adlı bir adamla tartışmış.

*

Üç Cisim oyununun sistem yöneticisi, Wang’ı arıyor. Oyuncular buluşması olacakmış. Sistem yöneticisi Pan Han. 

Pan Han daha sonra polislerle çıkan bir çatışmada ölüyor.

*

Oyuna devam ediyor Wang. Oyun “Üç Cisim probleminin hiçbir çözümü olmadığı kanıtlandı” denerek hedef değiştiriyor. Yeni hedef yıldızlara ulaşmak ve yeni bir ev bulmakmış.

Oyun sona eriyor. Oyunun sonunda “Dünya-Trisolaris Organizasyonu’nun buluşmasına lütfen katılın.” yazıyor.

*

Ye, Kızıl Sahil projesini anlatmaya devam ediyor. Orada başka bir gezegenden gelen mesajı görmüş. Mesajda “Cevap vermeyin, ben barış yanlısıyım. Mesajınızı ilk ben aldım, cevap vermeyin, yoksa yeriniz tespit edilir ve gezegeniniz işgal edilir.” yazıyor. O gezegen Alfa Yıldız Takımı imiş, yani Trisolaris Medeniyeti.

Ye buna cevap veriyor. “Gelin ve işgal edin, size yardım edeceğim, bizim medeniyetiniz artık kendi sorunlarını çözecek yetkinlikte değil. Müdahale için sizin gücünüz şart.” diye.

Ancak mesajı gören biri daha var. Üssün komiseri Lei.

Ye, Lei'yi öldürüyor. Ye'nin kocası da Lei'nin yanındaymış, kocasını da öldürüyor.

*

Olayların sebebi şuymuş:

Ye, babasının intikamını almak için daha üstün bir medeniyeti dünyaya getirmek istiyor.

Yolu Evans adlı bir adamla kesişiyor. Evans, aileden zengin. Petrol zengini babasının petrol doku tankeri denizde batınca deniz petrole bulanmış ve pek çok canlı ölmüş. Bunu gören Evans ömrünü bu canlılara adamış. Ağaçlar dikip nesli tükenmekte olan bir kırlangıç türünü hayata döndürmek için uğraşıyormuş. Ama köylüler Evans’ın diktiği ağaçları kesmişler.

İnsanlığın kötülüğünden yılanlar böylece Trisolaris Medeniyetini Dünya’ya getirmek için daha gayretle uğraşmaya başlamışlar.

Üç Cisim Oyununu da Trisolaris Medeniyetini tanıtmak için oluşturmuşlar.

Polisler Trisolaris medeniyeti mesajlarını ele geçiriyorlar. Evans ölüyor.

*

Meğer Trisolaris’de de işler yolunda değilmiş. Orada işe yaramayanları kurutup öldürüyorlarmış. Dünya'nın gönderdiği mesajı alan görevli yalnız ve yaşlıymış. Dünya’nın cennet olduğunu düşünüp Trisolarisliler orayı işgal etmesin diye uyarmak istemiş. Ama Trisolaris lideri onu cezalandırmış ve Dünya’ya gemi yollamış. Gemi ele geçirilince Dünya tarafından işgal edileceğini düşünen Trisolaris medeniyeti, Dünya’nın biliminin ilerlemesini önlemeye karar vermiş. Trisolaris’ten gelen son mesaj:”Sizler böceksiniz.” Sf.402 

*

Polis Shi bu mesaj üzerine çekirgelere bakıp “İnsanlar ile Trisolaris arasındaki teknolojik fark insanlar ile çekirgeler arasındakinden daha mı büyük?” Sf.406 diyor ve böceklerin şerefine içiyorlar.

*

Ye Wenjie, Trisolaris’in gerçek yüzünü görünce sessizliğe bürünüyor. Kızıl Sahil Üs Alanı’nın harabelerine gidip gün batımına bakıyor.

Dizisi de yapılacakmış kitabın. Yapılsın da izleyelim bakalım. Gerçi benim ilgimi çekmiyor bilim kurgu, kitap elime geçti diye okudum. Dizisini de belki izlerim. 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder