ERKEK BEYNİ

ERKEK BEYNİ

(The Male Brain)

Dr. Louann Brizendine

2018

Çeviren: Gül Tonak

Say Yayınları

4. Baskı – 2014

334 sayfa

Aynı yazar önce “Kadın Beyni” adlı bir kitap yazmış. Onu okumadım, çünkü kadın beyni zaten bende var, ne okuyacağım? Sonra da bu kitabı yazmış.

*

İnternette dönen bir geyik var: 

“İki oğlum var. Kız çocuğum olunca evde daha önce hayvan beslediğimi anladım.”

Ağır bir laf tabii ama erkek çocuğun biraz haşarı olmasına dem vuruyor.

Kitapta da erkekleri bebeklikten alıyor, çocukluk- ergenlik-babalık-yaşlılık olarak dönem dönem değerlendiriyor.

Erkek çocuklar için diyor ki:

”Erkek çocuklar hareket etmeye, başka şeyleri hareket ettirmeye ve hareket eden şeyleri izlemeye programlanmışlardır.(…) Hareket etmek için büyük bir heves duymak erkek beyninin biyolojik yapısıyla ilgilidir.” Sf.32

Kitapta gerçek insan hikayeleri de anlatılıyor. Yazar aynı zamanda kendisine danışanların hikayesini de anlatıyor. Orada bir kız çocuğu olan anne, sonra erkek çocuk sahibi olunca erkek çocuğunun kız çocuğundan farklı olan yanları nedeniyle biraz bocalıyor. Annenin dediğine göre erkek çocuk çok göz teması kurmuyormuş, çok hareketliymiş, biraz öfkeliymiş…vb. Yazar da diyor ki:

”Harvard’daki araştırmacılar erkek bebeklerin kız bebeklere göre daha hızlı öfkelendiklerini ve bir kere kızdılar mı daha zor yatıştırılabildiklerini ortaya koydular. Bu yüzden ebeveynler ilk etapta oğullarının hislerini çözümlemekte kızlarına göre daha fazla uğraşıyorlar.” Sf.33

Yine kız çocuk ve erkek çocuk arasındaki bir başka fark olarak:

“Araştırmacılar, bir erkek bebeğin yedi aylık olduktan sonra annesinin kızgın ya da korkmuş olduğunu anlayabileceğini ortaya çıkardılar. Ancak bu aynı bebek on ikinci aydan itibaren annesinin ifadelerine karşı bağışıklık geliştirip bunları kolaylıkla görmezden gelebilir. Kızlar için ise tersi söz konusudur.” Sf.36

*

Erkek çocukların oyuncak tercihinde silaha yönelmesi de yine beyinleriyle alakalı deniyor. Erkek beyni saldırganca koruma içgüdüsüne sahipmiş ve bu yüzden oyuncak silahlar erkek çocukların ilgisini çekiyormuş. Erkek maymunlar üzerinde yapılan deneyde de benzer şey görülmüş.

Öfkeyi ifade etmek erkekler için daha sıradan görülüyormuş. Çünkü:

“Bir erkeğin beynindeki öfkeyi baskılama merkezi olan septum kadın beynindekine göre daha küçüktür, bu yüzden de öfkeyi ifade etmek erkekler için kadınlara göre olduğundan daha sıradan bir tepkidir.”

Erkek beynindeki doğumdan önce oluşmaya başlayan öfke-saldırganlık devreleri, ergenlik döneminde güçleniyor, yetişkinlik döneminde de sosyal riskler almak ve saldırganlık erkeğin hayatının alışıldık bir parçası oluyormuş.

Burada yazar uyarıyor tabii, erkek beyni böyle diye saldırganlığı hoş görecek değiliz. Beynimizi ve hormonlarımızı birlikte huzur içinde yaşamaya göre kontrol edebilmeliyiz. 

“Bu beyin biyolojisi erkeklere barbar olma izni vermez ama erkeklerin niçin mertliklerini koruma konusunda bu kadar inatçı olduğu hakkında bize bir öngörü sağlayabilir.” Sf.130

*

Kadınlar tarafından bazen erkekler duygusuzlukla itham edilir. Aslında olansa erkeklerin duygularını saklamayı -farkında olmadan- öğrenmesiymiş.

“Erkekler çocukluklarından itibaren soğukkanlı davranmanın ve korkularını saklamanın erkekliğin yazılı olmayan kanunları olduğunu bilirler.”

*

Eş bulma ve cinsellik konularına da elbette değinen yazar ileri yaşlarda erkeklerin testosteron hormonlarının salgılanmasının azalıp östrojen hormonlarının arttığını belirtiyor ve bu noktada  erkeklere “Aramıza hoşgeldiniz” diyor. Çünkü artık saldırganlığın azalması, karşı tarafla daha çok empati kurabilme, merhamet ve şefkat duygularının artması söz konusu oluyormuş. Torunlarına karşı sevgi dolu dede olmayı buna bağlıyor yazar.

*

Kadın ve erkek beyin devreleri belli ki yüz binlerce yıl farklı hormonlarla çalışmak üzere ayarlanmış. Bu anlamda farklıyız. Ama tabii ki bu durum toplumsal eşitlikle karıştırılmamalı.

Yazar kitabının son sözü olarak erkekler ve kadınlar arasındaki anlaşmazlıkların çoğunun doğuştan gelen farklılıklarımızı kavrayamadığımız ve gerçekçi olmayan beklentilere girdiğimiz için olduğunu söylüyor.

Erkeklerden bahsetmişken; kendileri hakkında burada bahsettiğim bir başka kitap için 

bkz: Erkeklik:İmkansız İktidar

*

Bu arada kitap 334 sayfa gözüküyor ama aslında 163 sayfa. Gerisi notlar ve kaynakça. Daha çok var diye okurken birden bitince fark ettim. :)