GAZAP ÜZÜMLERİ

GAZAP ÜZÜMLERİ

(The Grapes of Wrath)

John Steinbeck

1939

Sel Yayıncılık

Türkçesi: Belkıs Dişbudak

3. Baskı – Ekim 2016

557 sayfa

Çok hüzünçlü.

*

Joad ailesi, binlerce başka aile gibi yerlerinden yurtlarından ediliyor.

Gördükleri ilanlara kanıp Kaliforniya’ya göç etmeye karar veriyorlar. Çünkü ilanlarda Kaliforniya’da portakal toplayacak işçilere ihtiyaç olduğu yazıyor.

Fakat ihtiyaçtan çok daha fazla insan akın edince çiftlik sahipleri bu insanları yok pahasına çalıştırmaya başlıyor.

Çalışmazsan aç kalırsın.

Çalışsan da aldığın para çok az olduğu için yine karnın doymuyor.

*

Tek çıkış yolu örgütlenmek.

Ama bu da çok zor. Çünkü bu gidişe dur diyenleri polisler susturuyor. “Kızıl” diyerek onları öldürüyorlar.

İnsancıklar da öğrenilmiş çaresizlik içinde hayatta kalmaya çalışıyorlar.

***SONUNU YAZIYORUM***

Kitabın ana karakterlerini içeren Joad ailesinden Tom, bir cinayet sebebiyle hapis yatıp şartlı salıverilmiş. Aslında eyalet dışına çıkması yasak ama ailesinin yanında o da gidiyor. Çeşitli olaylara karışıyor ister istemez. Yine birini öldürüyor ve kaçak olarak hayatta kalmaya çalışıyor.

Tom'un arkadaşı eski bir rahip var. Bırakmış artık o işi çünkü tanrıya inanmaz hale gelmiş. O da Joad ailesiyle yola çıkıyor ama bir kavgaya karışıp hapse giriyor. Hapisten çıktığında sömürülen insanların haklarını aramak üzere isyan çıkartıyor. Fakat öldürülüyor.

Tom’un kardeşi Al, arabalarla çok ilgili. Bir garajda çalışmak istiyor ama iş yok. Arabaların yanı sıra kızlarla da ilgili. En son bir kıza aşık olup ailesi yerine kızı tercih etme noktasına varıyor.

Ailenin anne babası. Aslında baba ilk zamanlar otoriterken zamanla anne kontrolü eline alıyor. Çünkü baba tükeniyor. Anne zaman zaman bilerek babayı kızdırıyor erkekliğine laf ederek. Çünkü eğer baba kızarsa hala umut var demektir. Baba öfke bile duyamaz hale gelirse o zaman hasta olup ölür diye düşünüyor.

Büyükanne ve büyükbaba yolda ölüyor.

Büyük ağabey Noah, yolda ailesini bırakıp kendi yoluna gidiyor.

Rose of Sharon, ailenin hamile kızı. Kocası olacak mıymıntı, karnı burnunda kızcağızı terk ediyor.

Kitabın sonunda;

Rose of Sharon doğuruyor ama çocuğu ölü doğuyor.

Bu arada kaldıkları yeri sel bastığı için başka yere gidiyorlar. Gittikleri yerde açlıktan ölmek üzere olan bir adam var. Rose of Sharon adama memesini uzatıyor süt içsin diye.

*

Bizdeki bir umut İstanbul'a göç etmek gibi bu insanların da Kaliforniya'ya göç etmesi.

Gittikleri yerlerde aşağılanıyorlar.

Bir yerde bir miktar rahat ediyorlar, orası da bu insanların örgütlenip polisi bile içeri sokmadıkları, kendi asayişlerini sağladıkları bir yer. 

Kitapta polisin düzen sağlamak yerine düzen bozduğu sık sık görülüyor. 

*

Kitabın arka kapağında diyor ki:

"John Steinbeck'in tartışmasız en büyük eseri olan ve ona Pulitzer ödülünü kazandıran Gazap Üzümleri, 1939'da ilk kez yayınlandığında şok etkisi yaratmış ve büyük tartışmalara yol açmıştı. Tüm dünyayı etkileyen 'Büyük Buhran' döneminde, tarımın kapitalistleşmesi ve krizler yüzünden yoksullaşan ve mülksüzleşen yığınların ayakta kalma mücadelesinin anlatıldığı bu destansı romanda Steinbeck, açlık, sefalet ve zorbalık yüzünden evlerini terk edip yollara düşmek zorunda kalan binlerce işçi ailesinden birine odaklanıyor."

*

Filmi de var: