10 Aralık 2022 Cumartesi

YÜZBAŞININ KIZI

 


YÜZBAŞININ KIZI

(Kapitanskaya Docka)

Aleksandr Puşkin

1836

Türkçesi: Süheyl Güven

Bahar Yayınevi - 2004

200 sayfa


Pyotr Andreyiç Grinev 

Pyotr Petroviç 

Petruşa

Aynı insan bunlar. Bir öyle bir böyle hitap ediyorlar. Rus klasiklerindeki en zor şey de bu zaten. 

Ben  "Petroviç" diyeceğim. 

*

Babası, Petroviç'i asker ocağına gönderiyor Orenburg'a. Aslında babasının nüfuzu sayesinde çok istediği Petersburg’da yapabilirdi askerliğini ama babası orada hovardalık eder diye taşraya gitmesini istiyor.

Yolda kaldığı handa bilardo oynayan binbaşı İvan İvanoviç Zurin ile tanışıyor.  Kumar oynuyorlar, Petroviç kaybediyor, yüz ruble, az buz da değil. Rubleyi biliyoruz Rus klasiklerinden, bir ruble bile ne kadar kıymetli. Ödüyor mecbur.

Petroviç ve uşağı Savelyiç, yola devam ediyorlar. Fırtınaya yakalanıyorlar. Bir köylü onlara rehberlik ediyor. Petroviç, köylüye bahşiş vermek istiyor, ama uşağı Savelyiç izin vermiyor, zaten kumarda parasını kaybetti, bir de bu köylüye para vermesini istemiyor. Petroviç  de kürklü yeleğini veriyor. 

Petroviç'in görev yapacağı kaleye varıyorlar. Küçük bir taşra.

Oradaki subay Şvabrin ile dostluk kuruyor Petroviç ama bu uzun sürmüyor. Çünkü leş biri Şvabrin. Anlatacağım.

*

Kale komutanı İvan Kuzmiç. Karısı Vasilisa Yegorovna. Karısı aktif bir kadın. Neredeyse kocası ile birlikte idare ediyorlar kaleyi. 

Kızları Maşa (Maria İvonovna)

Petroviç, başta ilgilenmese de zamanla Maşa’ya aşık oluyor. Onun için yazdığı şiiri Şvabrin’e gösteriyor. Şvabrin alay ediyor. Maşa ile ilgili bel altı konuşuyor. Düelloya tutuşuyorlar. Petroviç yaralanıyor.

Maşa, Şvabrin’in kendisine Petroviç gelmeden bir süre önce evlenme teklif ettiğini ama kabul etmediğini söylüyor. Maşa, sevmiyor Şvabrin’i. Petroviç şimdi anlıyor Şvabrin’in neden böyle davrandığını.

İyileşiyor Petroviç. Maşa’ya evlilik teklif ediyor. Kız kabul ediyor. Babasına mektup yazıyor Petroviç. Babasının bu evliliğe rızası yok. Ayrıca düelloya karıştığı için onu oradan alıp başka yerde görevlendirmelerini isteyeceğini yazıyor.

Petroviç, olanları babasına ispiyonlayanın Şvabrin olduğunu tahmin ediyor.

*

Bir gün kaleyi Kazak asiler basıyor. Şvabrin de asilere katılıyor. Maşa’nın anne babasını öldürüyorlar. Petroviç’i esir alıyorlar. 

Asilerin başı ve kendisini Çar diye tanıtan Pugaçev, meğer teee yolculuğun başında Petroviç’in kürk verdiği köylü adammış. Petroviç’i bağışlıyor bu yüzden.

Şvabrin, Maşa’yı alıkoyuyor.

Petroviç onu kurtarmak istiyor.

Pugaçev, Maşa'yı ve Petroviç’i bırakıyor.

Petroviç, Maşa’yı ailesinin yanına gönderiyor ve asilerle savaşıyor. Petroviç'in ailesi Maşa'yı bağırlarına basıyor. O zaman niye başta karşı çıkıp gençleri üzdünüz? 

Savaş bitiyor. Asiler kaybediyor. 

Ama Petroviç’i tutukluyorlar. Asi Pugaçev ile yakınlığı nedeniyle onu Pugaçev’in adamı olmakla, hainlikle suçluyorlar. Suçlamayı yapan kim? Şvabrin.

Maşa çok üzülüyor. Çariçeden yardım istiyor. Çariçe ona inanıyor ve Petroviç’i salıyor.

Öğreniyoruz ki mutlu mesut yaşamışlar, evlenmişler, çoluk çocuğa karışmışlar.

*

Ben bu kitabı yıllar önce okumuştum. http://birazkitap.blogspot.com/2013/02/yuzbasinin-kizi.html

Unuttum, canım çekti, bir daha okudum. Sevdim. On yıl sonra yine okurum belki. Ya da okumam. Paşa keyfim bilir. 

2 yorum:

  1. Rus Edebiyatının kasveti insanı boğar. Üstelik iki kez okumuşsunuz, tebrik ederim.

    Bu arada yanılmıyorsam filmi de vardı bunun.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kasvetli hiç değildi. Tak tak tak olayları anlatıyor yazar. Biraz etrafı betimlese, taşra melankolisine girse kasvetli olabilirdi ama yapmamış ve o yüzden de bence güzel olmuş.
      Filmi evet varmış, ama izleyecek kadar merak etmiyorum.

      Sil