SEVGİLİ ARSIZ ÖLÜM
Latife Tekin
1983
Can Sanat Yayınları
24.Baskı - Nisan 2025
247 Sayfa
Yüzyıllık Yalnızlık havası aldım bu kitaptan. Benzer kalabalıkta ve macerada aile üyeleri, fantastik öğeler vb. Ancak oradaki gibi nesiller boyu gitmiyor bu kitapta hikaye. Yalnızca bir nesil. Yani kırk yıllık yalnızlık diyebiliriz.
*
Önce Huvat ve Atiye'yi tanıyoruz.
Köye sürekli yeni icatlar (soba, radyo, otobüs vb) getiren ama köylünün ilgi göstermemesi nedeniyle sinirlenip köye küsen bir adam Huvat.
Atiye de kocasıyla baş etmeye çalışan ve tek derdi gücü çocukları olan bir kadıncağız.
Dirmit de bu anne babanın çocuğu.
Başka çocukları da var.
Seyit. Evin tek doğru düzgün çalışan çocuğu iken onun parasını yiyip duruyor ailesi. Sonra Seyit kötü yola sapıyor. Silahla insanları tehdit ediyor, haraç topluyor.
Halit. Başka bir köyden Zekiye diye bir kızla evleniyor. Birbirlerini seviyorlar. Halit şehirden Zekiye’ye köyde kimsenin giymediği şeyler getiriyor, olay oluyor. Huvat olay çıkaranları dövüyor. Zekiye hamile kalıyor. Doğan bebeğin ağzına köyün geleneği diye herkes tükürüyor. Bebek ölüyor. Zekiye yeniden hamile kalıyor ve bu defa doğan bebeğe tükürmüyorlar. Bebeğin adını Seyit koyuyorlar. Halit, babasının dindarlığından etkilenip dindar oluyor. Bu özelliği bir zaman sonra geçiyor. Kuşçuluğa heves ediyor. Evi kuşlarla dolduruyor. Atiye rahatsız oluyor. Kuşlar gidiyor. Halit, karısı Zekiye’den soğuyor. Mühendisliğe heves ediyor. Kitaplar okumaya başlıyor. Her telden ne bulursa okuyup öğrendiği doğru yanlış her şeyi kahvede paylaşıyor.
Mahmut. O iş senin bu iş benim çalışıyor. İnşaatlarda çalışıyor. Bundan yılıp kadın kuaföründe çalışmaya başlıyor. Sonra bir ara gece lambası yapıp satıyor. Bu iş bitince gazete satıyor. Gitar çalmaya hevesleniyor. Anası Atiye rahatsız oluyor, gitar parçalanıyor.
Nuğber. Bu kız, bir oğlana aşık oluyor diye döve döve iyileştiriyorlar kızı. (!) Varlığı yokluğu bir oluyor. Atiye’nin onca duasından büyüsünden sonra Nuğber’e nihayet kısmet çıkıyor. Evlenip gidiyor.
Ve Dirmit. Talihsiz Dirmit kız. Harcanan bir kız çocuğu. Cinlere karıştığı söyleniyor. Tulumbayla, kuşkuşotuyla konuşan Dirmit ailesiyle konuşamıyor. Sorularına cevap alamıyor. Kızı manyak ediyorlar el birliğiyle. Okula gönderiyor annesi. Okulda da barınamıyor. Öğretmenleri Dirmit’in sorularından bıkıyor. Alt sınıfa veriyorlar. Orada yaramaz bir kızın yanına oturtuyorlar. Dirmit’in huyu ondan kötü etkileniyor. Dirmit bir oğlandan hoşlanıyor. Annesi dövüyor. Kuşkuşotu Dirmit’e kitap okumasını tavsiye ediyor. Okulun kitaplığından alıp okuyor. Annesi ona da müdahale ediyor. Dirmit okulda başarılı oluyor. Okumayı seviyor. Adet dönemi yaklaştığında annesi onu korkutuyor. Adet olduğunda annesi ona tokat atıyor gelenek diye. Dirmit, Aysun adlı bir kızla arkadaşlık ediyor. Oğlanlarla takılıyor. Annesini dinlemiyor. Dirmit’in disiplinini ağabeyleri üstleniyor. Dirmit iç sıkıntısından kurtulmak için çamur şekillendirmeye başlıyor. Annesi esrar zannediyor, çamurlar atılıyor. Radyoya sarıyor sonra Dirmit. Radyoyla yatıyor kalkıyor. Annesi buna da karışıyor. Çıkan kavgada baba radyoyu camdan aşağı atıyor. Kendinden iki yaş küçük erkek kardeşi Mahmut, kadına (geneleve) gidiyor. Hastalık kapıyor. Bunu duyan Dirmit, ben niye erkeğe gitmiyorum diye soruyor. Yine tabii azar kıyamet. Bu evde olmasam, başka bir yerde olsam ne olurdum diye kafaya takıyor sonra. Düşüne düşüne aklını bozuyor. Evdekileri tanımaz hale geliyor. Şiir yazmaya başlıyor. Bu isteği de annesi tarafından şiddetle bastırılıyor.
Aslında annesi kötülüğünden yapmıyor bunları. Ama başka yapacak bir şey bilmiyor kadın. Çocuklarının kendisi için değişik gözüken her hareketini engelliyor. Çocuklara nefes alacak alan bırakmıyor.
Anne bunları yaparken baba çok mu iyi? Hayır, Huvat zaten çoğu zaman ortada yok. Evde olduğu zaman da o da Atiye gibi asarım keserimden başka bir şey bilmiyor.
Atiye, çocuklarının kahrından sık sık ölecek gibi oluyor. Azrail ile arsızca pazarlıklar edip hayata devam ediyor. Ama sonunda dayanamıyor ve ölüyor.
Dirmit, Atiye’nin zebanilerle mücadele ettiğini görüyor. Başkalarının görmediği pek çok şeyi gördüğü gibi.
*
Tiyatrosu da var: SEVGİLİ ARSIZ ÖLÜM - DİRMİT.
Övüldüğünü çok duymuştum ama ilgimi çekmemişti.
Kitabı okuduktan sonra artık ilgimi çekiyor. İzlemek isterim.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder