24 Şubat 2023 Cuma

GÖRÜNMEZ ADAM

 

GÖRÜNMEZ ADAM 

(The Invisible Man)

Herbert George Wells

1897

Çeviren: Ali Kaftan

İthaki Yayınları

5.Baskı - Ekim 2019

225 sayfa

 

Aslında ünlü yani gayet de görünür olmak isteyen bir adamın görünmez olma hikayesi. 

Görünmez olma buluşuyla şöhret olmayı hayal ediyor ama görünemediği için arzu ettiği üne de kavuşamıyor.

Süper gücün olsa ne olmasını istersin, sorusuna verilen klişe bir yanıttır görünmez olmak. Kitapta bunun o kadar da istenesi bir şey olmadığı anlatılıyor. Enine boyuna düşününce görünmez olmak çok da iyi bir şey değilmiş.

Şöyle bir ayrımı anlamak gerekiyor belki de. Görünmez olunca vücut bütünlüğümüz fiziki tamlığını korumaya devam edecek mi etmeyecek mi? Yani görünmezim, ama başkaları beni görmediği için koluma bacağıma dokunabilirler. Dolayısıyla beni görmedikleri için ben dikkatli olmazsam bana çarpabilirler. Görünmezlik denince aklına kapılardan duvarlardan geçebilmek gelenler için hatırlatıyorum bu ayrımı. Kitaptaki adam da bu yüzden sıkıntılar yaşıyor.

*

Küçük bir kasabadaki hana gelen yabancı, herkesin dikkatini çekiyor. Adamın başı sarılı, üstünde palto, gözünde gözlük… Kendisini deneysel araştırmacı diye tanıtıyor. Odasında rahatsız edilmeden çalışmak istiyor. Kimseyle konuşmuyor.

Bir gün kasabanın doktoru onu ziyarete gidiyor, bağış istemek için. O sırada doktor, adamın kolu olmadığını fark ediyor. Kolu yok ama sanki varmışçasına paltosunun kolu hareket ediyor. Doktor bu duruma anlam veremeyip oradan kaçıyor.

Han sahibi kadın ödeme gecikti diye adama çıkışıyor. Adam da sinirlenip yüzündeki sargıları açıyor… Ama kimse bir şey göremiyor, yok. Yüzü yok.

Birkaç gün önce papazın evindeki hırsızlığı da bu adama yüklüyorlar ve adam hakkında tutuklama kararı çıkıyor. Adam kaçıyor.

Gazetelerde haberleri çıkıyor Görünmez Adam diye.

Okuldan arkadaşı Doktor Kemp’in evine gidiyor. Adını da ilk ona söylerken öğreniyoruz: Griffin.

Griffin, albinoymuş. Deneyler yaparmış. Deneylerinde insanın görünmez olabileceğini keşfetmiş. Bu keşfini dünyaya açıklayıp ünlü olmayı düşlermiş. Bu sırada para lazım olmuş, babasını soymuş, ama para babasının değilmiş ve babası intihar etmiş. Kaldığı evin sahibi kira istemek için geldiğinde evdeki deney malzemelerinin kedi kesmek için kullanıldığından şüphelenmiş ve Griffin'i polise haber vermiş. Griffin korkmuş ve deneyini kendi üzerinde hemen gerçekleştirmiş. Görünmez olmuş, evi yakmış, delilleri ele geçmesin diye.

Görünmez olmuş olmasına ama bunun sıkıntılarını öngörememiş. Örneğin ayaklarını göremediği için yürümekte zorlanmış, giysiler gözükeceği için üzerine giysi giyemediğinden üşümüş, yağmur ve kar yağdığında yağmur ve kar tanelerinin üzerinden aşağı damlaması nedeniyle yerini belli etmesi ve görünmezliğinin tehlikeye girmesi söz konusu olmuş… gibi.

Arkadaşı Kemp, Griffin’i dinliyor ama gizlice de polise haber veriyor. Griffin kaçıyor.

Çok öfkelenen görünmez adam Griffin, Kemp’ten ve herkesten intikam almaya karar veriyor.  Kemp bunu tahmin ettiği için herkese onun tehlikesini duyuruyor ve herkes evlerini, kapılarını, pencerelerini kilitleyerek önlem alıyor.

Griffin, Kemp’in evine girmeyi başarıyor ve onu yakalamaya çalışıyor. Kemp dışarı kaçıyor. İşçiler Kemp’i görüyor. Kemp, görünmez adam tarafından kovalandığını haykırıyor ve işçiler görünmez adamı ele geçiriyor. Sopalarla vuruyorlar, görünmez adam ölüyor. Ölünce vücudu görünür hale geliyor. 

*

Görünmezlik teknik olarak da anlatıyor kitapta.

“Bir cisim ışığı ya emer ya yansıtır ya da kırar ya da bunların hepsini birden yapar. Ne emer ne yansıtır ne de kırarsa, kendisi görünür olmaz.” Sf.135

“Camı kendisininkine yakın bir kırılma katsayısına sahip bir sıvının içine koyarak görünmez hale getiriyorsun.” Sf.136

İsteyen buyursun yapsın.

*

Kitabın yazarı H.G.Wells hakkında “Bilimkurgunun Skakespeare’i” deniyor.

Jules Verne ile aynı dönemin yazarı. Eserleri kıyaslanıyormuş zaten. Jules Verne daha soft macera serüven anlatıcısı. Wells ise daha sert. Bir de Jules Verne kitaplarında gerçek olabilecek buluşlar var. Wells’in kitabında ise buluş heyecanı yok, başka ve bir parça ürkütücü bir hayal gücü var.

 

1 yorum: