İŞİM GÜCÜM BUDUR BENİM İş İnsanının Yeni Sorumlulukları

 

İŞİM GÜCÜM BUDUR BENİM

İş İnsanının Yeni Sorumlulukları

Bülent Eczacıbaşı

2022

Yapı Kredi Yayınları

2.Baskı – Şubat 2023

222 sayfa

 

Eczacıbaşı Holding Yönetim Kurulu Başkanı iş insanı Bülent Eczacıbaşı, iş insanı kimdir, nedir, ne iş yapar, kendisinden ne beklenir… gibi sorulara yönelik düşüncelerini yazmış.

*

İnsanların iş insanından beklentilerinin büyüklüğünden yakınıyor önce. Sanki iş insanları politikaya girmek, her konuyu bilmek zorundalarmış gibi bir izlenim olduğundan bahsediyor.

*

“İş insanının en önemli sorumluluğu başında bulunduğu kurumları iyi yönetmektir.” diyen Eczacıbaşı başarısızlığın sadece kötü yönetimden kaynaklandığını düşünüyor. Dünyadaki şirketlerin çoğu aile şirketi ve bunlarda yönetim sorunu çok önemli. Burada liderleri kendi içinden yetiştirmenin öneminden bahsediyor.

*

Tabii ki babasından bahsetmeden geçmiyor.

Babası Nejat Eczacıbaşı. Robert Kolej’de eğitim, ardından Almanya’da biyokimya doktorası ve Türkiye’ye dönüş.

İzmir’de babasının yanında eczanede çalışma imkanı var. Ama Neejat Eczacıbaşı daha büyük düşünüyor.  Henüz kurumlaşma yok Türkiye’de ve aile varlıkları kuşaktan kuşağa geçemiyor, aile içinde dağılıp küçük parçalara bölünüyor. Altı erkek kardeşin en büyüğü Nejat, babasının işini devralmak yerine kendi işini kuruyor. Apartman dairesinde balık yağı ve çocuk maması imalatı daha sonra ilaç üretim laboratuvarı, 1952’de de ilk modern Türk ilaç üretim tesisi Eczacıbaşı İlaç Fabrikası. Bir de seramik kahve fincanı üretimi ile Eczacıbaşı Seramik Fabrikası.

Nejat Eczacıbaşı’nın babası Süleyman Ferit Bey, İzmir’in ilk Müslüman-Türk eczacısı. İzmir Memleket Hastanesindeki eczacılık görevinde gösterdiği başarı nedeniyle kendisine Eczacıbaşı unvanı verilmiş, 1934’de soyadı kanunu çıkınca da bu soyadını almışlar.

İş insanını “ekonomide değer yaratmak sorumluluğu taşıyan kişi” diye tanımlayan Nejat Eczacıbaşı’nın oğulları Bülent ve Faruk.

Bülent baba mesleğini sürdürmek istiyor. Abd’de Kimya mühendisliği okuyup Türkiye’ye geliyor.

*

Bülent Eczacıbaşı, iş hayatına atıldığı ilk yıllarda sosyal sorumluluk kavramının henüz olmadığını, memleket meselesi ile işin iç içe olduğunu anlatıyor. Sosyal sorumluluk şimdiki gibi ayrı bir durum, ayrı bir uzmanlık olarak görülmezmiş.

*

1980’lerle beraber müşteri odaklı bir iş yaşamı ortaya çıkmış ve iş insanlarının üzerinde durduğu şu iki soru gündeme gelmiş:

-Müşterilerin bizim ürünlerimizi seçmeleri için neden var mı?

-Yetenekli genç insanların bizim kuruluşumuzda çalışmayı tercih etmeleri için neden var mı?

*

1990’lı yıllar. Turgut Özal dönemi. İş dünyasının kurucu kuşağı yerini ikinci kuşağa bırakıyor. Bu kuşak önce demokrasi ve hukukun üstünlüğü diyor. Cem Boyner liderliğinde Yeni Demokrasi Hareketi ile siyasete atılıyor. 1995 genel seçimlerinde beklediği sonucu alamayıp çekiliyor.

*

Genel bir dünya ve Türkiye yakın ekonomik tarihini anlatıyor kısaca: ABD’de 11 Eylül 2001 saldırısı, Suriye’deki savaş ve göç dalgası, Türkiye’de ekonomik krizin Kemal Derviş ile son bulması, 2002’de Akp’nin iktidara gelişi ve o dönemki ekonomik canlanma, 2007’ye kadar işler az da olsa iyiye giderken 2007’den sonra Türkiye-Ab ilişkilerinin soğuması ile geriye gidiş, AKP politikaları, Ergenekon ve Balyoz davaları ile hukuki soru işaretleri, 15 Temmuz 2016 darbe girişimi, göçmen sorunu…

Ve bu nedenlerle

“Türkiye imajının karmakarışık bir Ortadoğu görüntüsü içinde kaybolması” Sf.80

*

İklim değişikliğine de dikkat çekiyor. Ülkeleri sular altında kalan milyonlarca iklim göçmeni/çevre göçmeni olacağından, buna ilişkin politikalar üretilmesi gerekliliğinden, 22.yüzyıla hazırlanmaktan, zira bunun çok da uzak olmadığından… vb.

*

Kültür sanata ilişkin görüşlerini ve buna dair yatırımlarını da (İstanbul Modern, İKSV) anlatarak kitabına son veriyor.